Rewilding, renaturyzacja, regeneracja krajobrazu. Jaka między nimi jest różnica?
Dziś, w Światowy Dzień Rewildingu, czyli powrotu do dzikości, zastanawiamy się nad różnorodnymi podejściami do odnowy przyrody i ich rolą w powstrzymywaniu utraty bioróżnorodności. Takie terminy jak rewilding, renaturyzacja, odnowa ekologiczna, regeneratywne zarządzanie gruntami itp oznaczają różne strategie i prowadzą do odmiennych rezultatów. Oto krótki opis wybranych podejść i praktyk:
Rewilding
Podejście mające na celu przywrócenie naturalnych procesów ekologicznych i umożliwienie ekosystemom samoregulacji przy minimalnej ingerencji człowieka. Często obejmuje reintrodukcję kluczowych gatunków (keystone species), takich jak duże roślinożercy lub drapieżniki, w celu przywrócenia równowagi ekologicznej. W Polsce przeprowadzono kilka udanych reintrodukcji kluczowych gatunków: żubry w Puszczy Białowieskiej, rysia w lasach północno-wschodniej Polski, sokoła wędrownego na terenie całego kraju.
Renaturyzacja
Bardziej interwencyjna strategia, która aktywnie odbudowuje ekosystemy, często na silnie zdegradowanych obszarach (jaką część rekultywacji). Obejmuje rekonstrukcję siedlisk, ponowne sadzenie rodzimych gatunków i regenerację gleby. Stosuje się ją, gdy naturalna regeneracja jest zbyt wolna lub mało prawdopodobna bez ludzkiej pomocy – na przykład przywrócenie rzece naturalnego, meandrującego koryta, przywracanie mokradeł osuszonych pod uprawy rolne lub projekty zalesiania na zdegradowanych terenach.
Odnowa ekologiczna
Szersze pojęcie, które obejmuje działania mające na celu przywrócenie ekosystemów do stanu zbliżonego do naturalnego, ze szczególnym uwzględnieniem ich struktury i funkcji. Może obejmować zarówno renaturyzację, jak i inne działania, takie jak rekultywacja terenów poprzemysłowych, przywracanie populacji zagrożonych gatunków, czy usuwanie inwazyjnych gatunków.
Regeneratywne zarządzanie gruntami
Podejście zorientowane na zrównoważony rozwój, często stosowane w rolnictwie i leśnictwie, mające na celu poprawę funkcji ekosystemów przy jednoczesnym utrzymaniu użytkowania gruntów przez ludzi. Obejmuje praktyki takie jak agroleśnictwo, wypas regeneratywny i sekwestracja węgla w glebie, aby zwiększyć bioróżnorodność, poprawić cykle wodne i odnowić zdegradowane grunty.
Offsetting (kompensacja przyrodnicza) i NbS, nature-based solutions (rozwiązania oparte na naturze)
Strategiczne i inżynieryjne podejścia stosowane często w ramach inwestycyjnych i administracyjnych działań. Kompensacja bioróżnorodności rekompensuje nieuniknione oddziaływanie na środowisko poprzez odnowę siedlisk w innych miejscach, natomiast rozwiązania oparte na naturze wykoryztsują naturalne systemy na potrzeby człowieka oraz integrują usługi ekosystemowe w planowaniu urbanistycznym, odporności na zmiany klimatu i gospodarce wodnej.
Jak widzicie przyszłość przywracania natury w swojej branży? Porozmawiajmy!